تخلّص در شعر فارسی و عربی(بررسی تطبیقی نام‌های شعری در نزد شاعران فارسی‌زبان و عرب)

Authors

Abstract:

یکی از ویژگی­های اصلی شعر فارسی، تخلّص شعری است. این موضوع دست­کم تا پایان عصر مشروطه، دغدغۀ ذهنی بخش گسترده­ای از شاعران محیط­های فارسی­زبان در مشرق ‎زمین بوده و از طریق شعر فارسی در میان دیگر ملل مسلمان نیز رواج یافته است. تخلّص، بدان گونه که در میان ایرانیان گسترش داشته، در میان عرب شهرت نیافته است و با نام لقب ­شعری در نزد آنان شناخته شده و از این راه بر میراث شعری شاعران عربی تأثیر گذاشته است. مقاله حاضر با روش توصیفی- تحلیلی به مقایسه نام­های شعری شاعران فارسی‏زبان و عرب ذیل «تخلّص و القاب شاعرانه» در شعر فارسی و عربی پرداخته‌، ویژگی­های آن را در دو فرهنگ بررسی کرده است. سؤال اصلی پژوهش این است که «نام‌های شعری شاعران فارسی ‏زبان و عرب از لحاظ نوع نام، جایگاه و اهمیت آن تا چه حدی با یکدیگر شباهت و تفاوت دارند؟» نتیجۀ پژوهش نشان داد تخلّص به­ دلیل گسترش شگفت­انگیز آن در شعر فارسی، در شعر عربی نیز تأثیر گذاشته است. در کنار عوامل مؤثّر، در گزینش نام‌های شعری اعم از تخلّص، لقب و نام مستعار، گاه عوامل بیرونی مانند حوادث، ممدوحان، ولی‌نعمتان و اوضاع اقلیمی جامعه و گاه عوامل درونی مانند عقاید باطنی شعرا مؤثّر بوده ­اند

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تخلّص در شعر فارسی و عربی(بررسی تطبیقی نام های شعری در نزد شاعران فارسی زبان و عرب)

یکی از ویژگی­های اصلی شعر فارسی، تخلّص شعری است. این موضوع دست­کم تا پایان عصر مشروطه، دغدغۀ ذهنی بخش گسترده­ای از شاعران محیط­های فارسی­زبان در مشرق ‎زمین بوده و از طریق شعر فارسی در میان دیگر ملل مسلمان نیز رواج یافته است. تخلّص، بدان گونه که در میان ایرانیان گسترش داشته، در میان عرب شهرت نیافته است و با نام لقب ­شعری در نزد آنان شناخته شده و از این راه بر میراث شعری شاعران عربی تأثیر گذاشته اس...

full text

مقایسه شیوه های انتخاب لقب و تخلص شعری نزد شاعران عربی و فارسی

نامهای اشخاص و لقبها یکی از ابداعات انسان است که در طول تاریخ مورد توجه او بوده، هر روز نیز نامها و لقبهای متناسب با زندگی مدرن، برای انسان آشکار می شود. ما در این مقاله به بررسی برخی القاب و تخلص شاعران در ادبیات عرب – از دوره جاهلیت تا پایان عصر عباسی- و شاعران فارسی – از آغاز تا پایان عصر بازگشت – پرداخته، با شیوه های استفاده شاعران دو ملت از نام شعری و نیز با تفاوتها و شباهتهای آنها آشنا می...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

تأثیر تصاویر شعری شاعران کهن فارسی در تصویرسازی نیما

بررسی شعرهای نیما یوشیج نشان می‌‌‌دهد که صوَر خیال در این اشعار وجوه اشتراک فراوانی با صوَر خیال در شعرهای شاعران کهن ایران دارد. این اشتراکات در شعرهای سنتی و نیمه‌سنتی نیما به‌وفور دیده می‌‌‌شود، که با توجه به رویکرد سنت‌گرایانة وی در این شعرها تا حدود بسیار زیادی طبیعی است. مرور شعرهای آزاد نیما نیز نشان‌دهندة آن است که بخشی از تصاویر موجود در شعرهای سنتی و نیمه‌سنتی، به دلیل تداول و پیشینة کا...

full text

بررسی درنگ شعری در وزن شعر فارسی

درنگ شعری (Caesura)، وقفه یا مکث در سطری از شعر است که میتوان آن را در اشعار زبانهای مختلف یافت؛ در شعر فارسی، تا کنون چندان به مبحث درنگ توجه نشده و رابطهی آن با وزن شعر، تبیین نگردیده است. در شعر عروضی فارسی، مهمترین محل ظهور درنگ‌های شعری، در حدفاصل دو مصراع بیت و در میانهی مصراعهایی است که وزن دوری دارند. این مقاله، به بررسی سایر درنگهای درونمصراعی پرداخته است. درنگها را میتوان بر اساس رابط...

full text

تطور محتواییِ مدایح نبوی (در شعر شاعران عرب)

مدح پیامبر از جمله موضوعاتی است که از آغاز اسلام تاکنون مورد توجه شاعران بوده و در این باره اشعار زیادی سروده‌اند. آغاز آن با قصیدة شاعرانی چون کعب‌بن‌زهیر، کعب‌بن‌مالک و حسان و دیگر شاعران دورة اسلامی است. این نوع شعر با رکودی که در دوره‌های اموی و عباسی بر آن عارض شد، دوباره از عصر انحطاط اوج گرفت. برای مثال می‌توان قصیدة برده بوصیری را نام برد یا بدیعیات که در این دوره برای اولین بار ظهور کرد.

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 1

pages  61- 78

publication date 2012-03-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023